Aktualności

Żurawina w fitoterapii schorzeń układu moczowego

Owoce żurawiny zawierają substancje kwaśne, m.in. kwas benzoesowy, działający jak naturalny konserwant, który obniża pH moczu, czyniąc środowisko dróg moczowych nieprzyjaznym dla patogenów. Jeszcze do niedawna uważano, że to właśnie ten mechanizm odpowiada za dobroczynne właściwości rośliny. Nowsze badania ukazały jeszcze inne przyczyny. W soku żurawin występuje wysokocząsteczkowa, nieulegająca dializie substancja NDM (non-dializable material), utrudniająca adhezję drobnoustrojów chorobotwórczych do błon śluzowych człowieka. Trwają badania nad zastosowaniem żurawin w stomatologii (ochrona dziąseł) oraz gastrologii (śluzówka żołądka w kontekście obecności H. pylori).
W owocach żurawiny amerykańskiej Vaccinium macrocarpon (w literaturze pojawia się tylko ten gatunek, a nie nasza żurawina błotna) wykryto proantocyjanidyny (PAC), związki z grupy flawonoidów, posiadające tzw. podwójne wiązania cząsteczkowe typu A (A-type linkage). Również one budują niewidzialną warstwę na powierzchni naszych nabłonków, uniemożliwiając przyleganie bakteriom E. coli, często powodującym infekcje układu moczowego. Uniemożliwia to im namnażanie się, jednocześnie zwiększając wydalanie z moczem. W świetle badań prof. Terri Camesano, PAC zmieniają też kształt cząsteczek bakterii z pałeczkowatych na kuliste oraz ich ściany komórkowe, co także uniemożliwia patogenom rozwój. Przy wyborze żurawinowego suplementu warto więc zwrócić uwagę na zawartość PAC w preparacie, jeśli zdecydujemy się na gotowy produkt.
Żurawiny nie są same w sobie środkiem leczniczym w stanach zapalnych dróg moczowych, mogą jednak wspomagać terapię. Głównym ich zadaniem jest profilaktyka, w której sprawdzają się bardzo dobrze.

Według zaleceń Brytyjskiego Komitetu do Spraw Bezpiecznych Leków (The Committee on the Safety of Medicines) z roku 2004, pacjenci przyjmująyc warfarynę nie powinni spożywać żurawiny, ze względu na prawdopodobny wzrost ryzyka krwawień. Osoby chore na cukrzycę powinny unikać produktów z owoców zawierających wysoki poziom cukru. Badania wskazują, że spożywanie znacznych ilości soku z żurawin może przyczyniać się do wzrostu ryzyka wystąpienia kamicy nerkowej, ze względu na obecne w surowcu szczawiany, wykazujące w dużym stężeniu te i. Zaleca się szczególną ostrożność przy spozywaniu żurawinowych produktów u osób już chorujących na kamicę nerkową. Są też jednak doniesienia o hamującym wpływie tych owoców na formowanie się kamieni nerkowych (parz piśmiennictwo: McHarg T. i inni oraz Kessler T. i inni). Szczawiany hamują jelitowe wchłanianie wapnia, więc żurawina nie jest wksazana u osób cierpiących na jego niedobór (np. w osteoporozie). W przypadku zwężenia dróg moczowych (np. rak prostaty), należy zachować ostrożność, ze względu na ryzyko niedrożności. Biorąc pod uwagę tak korzystne i unikalne właściwości żurawiny oraz jej wspaniały smak, warto pamiętać o niej na co dzień, zwłaszcza w lecie, kiedy podróżując lub uprawiając sporty wodne, często narażeni jesteśmy na infekcje układu moczowego. Pyszne jagody, orzeźwiający sok lub po prostu poręczne kapsułki mogą oszczędzić nam wielu niedogodności i pozwolą spędzić urlop bez przykrych niespodzianek. Opisane tu zalety rośliny są jedynie cząstką tego, co ma nam ona do zaoferowania. Układy krwionośny, pokarmowy czy odpornościowy – mogą czerpać wiele korzyści ze spożywania owoców tej skromnej byliny. Ale to już inna historia.

Autor: lek. med. Katarzyna Simonienk; Artykuł dostępny na stronie internetowej: Panacea Nr 3 (32), lipiec – wrzesień 2010 strony: 8-9