Aktualności
Od tysięcy lat towarzyszy człowiekowi, uprawiany jest jako cenna przyprawa, ale dopiero w ostatnim stuleciu doceniono i przebadano jego właściwości terapeutyczne.
Któż z nas nie zna aromatycznej herbatki z imbirem, idealnej na chłodne dni – najlepszego domowego lekarstwa na przeziębienie? Mało kto jednak wie, że imbir to nie tylko rozgrzewająca herbatka. Ma wiele innych zastosowań leczniczych. To w ogóle bardzo ciekawa roślina.
Działanie prozdrowotne imbiru
Imbir zawdzięcza olejkom eterycznym w kłączu, które możemy bez problemu kupić w sklepie, w markecie. Jest też na rynku wiele preparatów, zawierających sproszkowany imbir lub ekstrakty o dużej zawartości substancji czynnych.
Imbir najczęściej stosuje się w chorobie lokomocyjnej. Skutecznie hamuje wymioty i łagodzi nudności towarzyszące podróży samochodem, autobusem, pociągiem, statkiem lub samolotem. Można go z powodzeniem używać do zapobiegania nudnościom po zabiegach operacyjnych, czy po chemioterapii przeciwnowotworowej. Osłabia także nudności u kobiet w ciąży, lecz ze względu na niejednoznaczne doniesienia dotyczące bezpieczeństwa stosowania, zaleca się na razie ostrożność w stosowaniu go przez kobiety w ciąży i matki karmiące.
Przeciwbólowo i przeciwzapalnie
Działanie przeciwbólowe imbiru znane jest od wieków, o działaniu przeciwzapalnym dowiedziano się stosunkowo niedawno. Na początku 1980 roku stwierdzono, że imbir zawiera składniki, które mają właściwości farmakologiczne, naśladujące leki przeciwzapalne. Skutecznie hamują wytwarzanie cytokin – małych cząsteczek białkowych wydzielanych przez nasz układ odpornościowy (limfocyty, makrofagi, fibroblasty), powodujących stan zapalny. Badania dowodzą, że składniki imbiru hamują również działanie genów biorących udział w reakcji zapalnej.
Z przewlekłymi stanami zapalnymi mamy do czynienia w chorobach reumatycznych. Prowadzą do zmian chorobowych w stawach i kościach. Spowodowane są najczęściej nieprawidłowym działaniem układu odpornościowego, który rozpoznaje własne tkanki organizmu jako „obce”, powodując stan zapalny. Daje on objawy bólowe, w skrajnych przypadkach prowadzi do uszkodzenia stawów, ograniczenia ich ruchomości, aż do całkowitego usztywnienia. Schorzenia reumatyczne leczy się głównie objawowo, podając leki przeciwzapalne. Stosowanie preparatów z imbiru może przynieść w takich przypadkach odczuwalne korzyści. Działając przeciwzapalnie, zmniejszają obrzęki w obrębie chorobowo zmienionych stawów, osłabiając dolegliwości bólowe. Przy tym zapobiegają degeneracji chrząstki kostno-stawowej i sprzyjają jej regeneracji. Dodatkową zaletą preparatów z imbiru jest to, że nie powodują uszkodzeń błony śluzowej układu pokarmowego, tak jak przeciwzapalne leki syntetyczne, stosowane w chorobach reumatycznych.
Według niektórych badań, substancje zawarte w imbirze działają nawet skuteczniej niż aspiryna…
Imbir na serce i naczynia krwionośne
Cenną właściwością imbiru jest jego wpływ na serce i naczynia krwionośne. Według najnowszych badań, wspomaga pracę serca, obniża ciśnienie (rozkurcz naczyń), działa antyoksydacyjnie, obniża poziom cholesterolu i lipidów (w tym trójglicerydów) we krwi, wpływając na spowolnienie procesów miażdżycowych. Zmniejsza agregację płytek krwi, co przyczynia się do zmniejszenia możliwości powstania zakrzepów w naczyniach. Hamuje czynniki ryzyka, sprzyjające powstaniu chorób sercowo-naczyniowych. Po przeprowadzeniu dalszych badań w tym kierunku, może się okazać „gorącym” lekiem na serce.
Przeciwko cukrzycy
Istnieją doniesienia o właściwościach przeciwcukrzycowych imbiru. Przyjmowanie preparatów obniża poziom cukru we krwi, gdyż zwiększa wydzielanie insuliny i wrażliwość tkanek organizmu na działanie insuliny. Produkty zawierające imbir mogą być polecane osobom w stanach przedcukrzycowych i w początkowych zaburzeniach stężenia glukozy we krwi.
Przyprawa imbirowa
– szczególnie do potraw tłustych, poprawia procesy trawienia. Sprzyja wydzielaniu śliny i soku żołądkowego. Wzmaga apetyt. Zwiększa wydzielanie i zapobiega zastojom żółci. Działa rozkurczowo, leczy wzdęcia. O tych właściwościach imbiru warto pamiętać w okresach świątecznych, kiedy częściej zdarza nam się zjeść większe ilości ciężkostrawnych pokarmów. Jako środek pobudzający krążenie i przyspieszający spalanie tłuszczu, imbir stosowany jest w odchudzaniu.
Imbir działa przeciwbakteryjnie
Imbir wykazuje działanie na wiele szczepów bakterii, przeciwwirusowe i hamujące rozwój pasożytów. Może być stosowany w dezynfekcji jamy ustnej czy do płukania bolącego gardła.
Sprzyja płodności…
Badania pokazały, że po miesiącu przyjmowania imbiru, wyraźnej poprawie uległa nie tylko jakość nasienia (rozumiana jako wzrost ruchliwości i ilości plemników), ale także podniósł się znacząco poziom testosteronu. Ma to duże znaczenie w naszych czasach, gdy tak wiele czynników środowiskowych osłabia płodność człowieka.
Przeciwnowotworowy?
Wskazują na to najnowsze doniesienia. W badaniach laboratoryjnych składniki zawarte w imbirze hamowały rozwój komórek licznych rodzajów nowotworów, poprzez inicjowanie ich samozniszczenia. W badaniach sygnalizowano działanie uspokajające imbiru, a także poprawiające zdolności poznawcze, w tym pamięci. Dalsze intensywne badania mogą
w przyszłości skutkować wprowadzeniem surowca do lecznictwa w znacznie szerszym zakresie niż obecnie.
Herbatki, napary, odwary z imbiru
Właściwości prozdrowotne imbiru można wykorzystać na wiele sposobów. Najbardziej popularne są herbatki, napary i odwary o działaniu przeciwzapalnym i rozgrzewającym, stosowane w przeziębieniach i grypie. Trzeba pamiętać, by chronić olejki zawarte w kłączu, dlatego należy zaparzać imbir pod przykryciem. Można też przygotować spirytus imbirowy, stosowany do wcierania w bólach mięśni i stawów, jako środek przeciwzapalny i przeciwbólowy. Imbir jest składnikiem wielu maści i plastrów rozgrzewających. W chorobie lokomocyjnej najczęściej stosuje się tabletki, kapsułki, syropy zawierające sproszkowany korzeń. W stanach reumatycznych lub profilaktycznie, w chorobach sercowo-naczyniowych, wygodne jest stosowanie tabletek. W problemach trawiennych imbir stosuje się jako przyprawę, ale też można go przyjmować
w postaci nalewek lub tabletek ze sproszkowanego surowca, także z ekstraktów.
Nie wszyscy mogą przyjmować imbir. Nie poleca się go kobietom w ciąży, ostrożne powinny być także matki karmiące. Nie należy przesadzać z dawką, podając imbir dzieciom. Osoby cierpiące na przewlekłą chorobę przewodu pokarmowego i osoby z refluksem żołądkowym powinny stosować imbir ostrożnie. Podobnie w kamicy żółciowej. Imbiru nie powinny stosować osoby z zaburzeniami krzepnięcia krwi i planujące poddać się zabiegom chirurgicznym. Należy zachować ostrożność przy równoległym stosowaniu leków obniżających stężenie glukozy we krwi.
Imbir stosowany jest także w produkcji kosmetyków wyszczuplających, modelujących i zapobiegających cellulitowi. Olejek z korzenia stanowi bazę wielu perfum, zwłaszcza dla mężczyzn. Działanie przeciwbakteryjne jest wykorzystywane w kosmetykach przeciwtrądzikowych.
Imbir ma wielki potencjał leczniczy. Już dziś jest cenionym surowcem – zwłaszcza w działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym, przeciwmiażdżycowym, przeciwwymiotnym. Badania wskazują na duże możliwości imbiru w leczeniu chorób serca, terapii stanów zapalnych stawów i kości. Prowadzone badania pokazują niewielką toksyczność imbiru, co wiąże się z bezpieczeństwem jego stosowania.
dr Małgorzata Prusak – artykuł ukazał się w poradniku Naturalnie Zdrowi nr 11/2019